Sayfa 20 – Satranç Okulu

Priyome nedir?

Priyome Rusça bir sözcük satrançta tipik manevra veya tekniği temsil ediyor. Fakat açıklaması o kadar basit değil ve belli bir seviyedeki oyuncuların kesinlikle bir çok priyome örneklerini bilmesi gerekiyor. Sanırım Türkçeye belli başlı kalıplar olarak çevirebiliriz çünkü piyon yapısı öncelikli rol oynuyor priyomede. Rus antrenör Anatoly Trekhin en az 100 farklı kalıp (priyome) örneğinin bilinmesi gerektiğini söylüyor. Priyomede hamleler değil hamleler dizisi ve şematik düşünce önemli rol oynuyor. Geçenlerde Kramnik – Zvyagintsev 1998 oyununu incelerken Kramnik’in pozisyon hakkındaki yorumu dikkatimi çekti. 1.Fb5! Rakibim burada standart bir priyome’yi gözardı etti. Ne anlama geliyor bu. Filleri değişmek (üstelik beyazın fili daha iyi)

in İleri Seviye Karpov

Karpov ile Caro Kann Savunması – 2

Satrançta taş değişimleri önemlidir. Puanları kabaca aynı olsa da fil ile atı hangi durumlarda değişirsiniz. Veya kale ve piyon iki hafif alet eder mi? Oyunsonunda nasıl konumlarda vezir ve at, vezir ve filden daha iyidir. Tüm bunları iyi değerlendirebilmek ustalık göstergesidir. Karpov incelediğimiz oyunda iyi fili ile rakibin atını değişmekten kaçınmıyor çünkü at oldukça kuvvetli bir karededir. Ayrıca bu değişim oyunsonuna hangi aletlerle girileceğini de belirler ve Karpov oyunsonunun kendi için kötü olamayacağını ve hatta pek çok durumda iyi olduğunu görür. Satrancı sadece taktikten ve mat etmekten ibaret görüyorsanız Karpov’un Caro Kann Savunması’ndaki bu oyunu ufkunuza açabilir. Sizi Ljubojevic –

in İleri Seviye Karpov

Karpov ile Caro Kann Savunması – 1

On iki numaralı Dünya Şampiyonu Karpov sade oyunu ve konumsal stili ile bilinir. Taşları organize etme ve aletlere en iyi yerleri bulma konusunda olağanüstü başarılıdır. 1974 yılında Fischer maça çıkmayınca Dünya Şampiyonu olan Karpov bu yolda ilerlerken önce Spassky’yi sonra da Korchnoy’u saf dışı bırakmıştı. Fischer’i maç yapmadan yenince bir süre kendisine şüpheyle bakıldı ama arka arkaya kazandığı turnuvalar ve Korchnoy’u unvan maçında iki kez yenmesi ona olan saygıyı pekiştirdi. Karpov’un siyahlarla bir dönem en çok tercih ettiği Caro Kann Savunması’nı onun güzel bir oyunuyla inceliyoruz. Rakip Spassky! Fischer’e kaybettikten sonra Spassky tekrar satranç arenasına döner. Bunu daha önce de

in Orta Seviye Capablanca Fischer

Fischer’den Capablanca Dersi

Efsanevi şampiyon Fischer 1970 yılında Yugoslavya’da çekilmiş videoda Capablanca’nın Kostic ile yaptığı oyunu gösteriyor. Morphy, Capablanca, Fischer benzer oyun tarzına sahip oyuncular olarak bilinir. Hepsi de aletlerini en uygun yerlere koymak konusunda inanılmaz başarılıdırlar ve basit oyun tarzları satrançseverler tarafından rahatlıkla anlaşılır. Bu oyunculara günümüze yaklaştıkça Karpov ve Carlsen’i de ekleyebiliriz. Elbette Petrosian ve Kramnik de bu oyun tarzının temsilcilerindendir. Yıllar evvel VHS kasetlerde gösterilen bu anlatımlar ve Fischer ile röportajları youtube üzerinden izleyebilirsiniz. Görüntüler oldukça eski ama Fischer sevenler için keyifli olacağı kesin. İlk videoda Fischer ağırlıklı olarak Morphy’yi anlatıyor. Fischer ayrıca Capablanca’nın kısa ama güzel bir oyununu

in Dünyadan Haberler

Vincent Geleceğin Şampiyonu Mu?

Yeni bir yetenek daha Chessbase’in sunumuyla dünya satranç gündemine girdi. 10 yaşındaki Alman oyuncu Vincent şimdiden 2350 eloya sahip ve üstelik çok daha güçlü olduğu düşünülüyor. Müzisyen anne babanın çocuğu olan Vincent aynı zamanda piyanist ama elbette asıl parladığı alan satranç. Vincent önce genç yeteneklerle çalışan Gisbert Jacoby ile görüştürülüyor sonra da artık en üst düzey antrenör olarak kabul edilebilecek Kasparov ile.

in Makaleler Kramnik

Vladimir Kramnik

Avrupa takımlar şampiyonasında Kramnik rüzgarı esiyor. Önce genç rus süperbüyükusta İan Nepomniachtchi’yi(2705) sonra dünya kupası ikincisi yine rus süperbüyükusta Peter Svidler’i (2727) ve daha sonra da olaylı tuvalet gate skandalına konu olduğu Bulgar Süper Büyükusta Veselin Topalov’u(2813), en son olarak İvanchuk’u(2726) saf dışı bırakmayı başarıyor. Meşhur Botvinnik okuluna 11 yaşındayken davet edilme hikayesi de kendi anlatımıyla oldukça enteresan. Kim olduğunu bilmediği ve kendisine hayran bir satranç sever Botvinnik’e bu delikanlıyı okula alması için bir mektup yazar ve 11 tane maçını gönderir. Tabii Botvinnik’e böyle yüzlerce mektup geliyor o sıra. Ama Botvinnik mektubu okuyor. Beş tane maçına baktıktan sonra “Bu çocuğu kesinlikle

in Makaleler Fischer

Taimanov: “Bunu nasıl başardın evlat?”

“Satranç nedir?” sorusunun cevabı “İki kişi arasında altmış dört kareli bir tahta üzerinde değerleri ve adları değişik siyah ve beyaz on altışar taşla oynanan bir oyun…” olarak geçmiş Türk Dil Kurumu sözlüğünde… İlk bakıldığında mükemmel duran tanıma, satrançla profesyonel ya da yarı profesyonel ilgilenenler tarafından “teknik” itirazlar “Şah ve piyon taş değildir.” şeklinde gelebilir. Ancak işin bir de “kültürel değer” kısmı var… “Satranç” isimli hikaye kitabının Avusturyalı ünlü yazarı Stefan Zweig satrancı sadece “bir oyun” olarak tanımlamayı bayağı bulmuş olacak ki “eşsiz ve usta işi bir oyun” şeklinde tanımlayıp hak ettiği payeyi vererek “Bu kadar eşsiz, bu kadar usta işi

in Yeni Oyunlar Carlsen

Carlsen Yine Şampiyon

Berlin’de Yapılan Dünya Hızlı Satranç Şampiyonasını geçen sene olduğu gibi Magnus Carlsen kazandı. Geçen sene Yıldırım Şampiyonasını da kazanmıştı. Yani adam hem klasik satrançta hem aktif satrançta (yani 20 dakika hamle başına 10 saniye ekleme) ve yıldırım satrancında (3 dakika ve hamle başına 2 saniye ekleme) zirveyi sürklase ediyor. Rakipleri de dünya satrancının zirvesindeki isimler bu arada. Sanki Carlsen bu dünyadan değilmiş gibi oynuyor. Önüne geleni deviriyor. Bunu nasıl yapıyor peki? Üstün bir yeteneğe sahip olduğu 8, 9 yaşından beri bilinen bir gerçek. Müthiş bir hafızasının olduğunu “Wonderboy: Magnus Carlsen” kitabında antrenörü Simen Agdestein şöyle bir örnekle anlatıyor. “Kütüphanemdeki 500’e

in Capablanca

Capablanca’ya kulak verin!

Kübalı Dünya Şampiyonu Capablanca en çok merak edilen şampiyonlardan biridir. Hakkında çok şey yazıldı, anlatıldı ama gelin şimdi onun dediklerine kulak verelim. “Körleme satranç ve benzeri şeyler beni ilgilendirmiyor. Bu şekilde oynadım ama bana daha çok şarlatanlık gibi geliyor” – Montreal 1909 Neden körleme satranç oynamadığı sorulunca Capablanca “Kendimi öldürmek istemem.” demişti. Frank Marshall ile 1909’daki maçı hakkında şunu söylemişti: “Onu 8 – 1 ve 14 beraberlik ile yendim. Rahatlıkla söyleyebilirim ki hiç bir oyuncu böyle bir başarı göstermemiştir çünkü Marshall o sırada dünyada ilk on içerisindeydi. İşin en ilginci ise maçı hiç kitap açıp da açılış çalışmadan yapmıştım.” “Satranç

in Türkiyeden Haberler

Satranç Maceram

Satranç sevdası hastalık gibidir virüs kanınıza karışınca geçmiş olsun yapacak birşey yok artık.Tek ilacı oynamak, ilerlemek ve kendinizi geliştirmeye çalışmaktır çünkü bağımlılık yaratır isteseniz de artık kurtulamazsınız. Benim satranç maceram da böyle başladı işte. Satrancın keşfedilmeyi bekleyen büyülü dünyası hemen içine aldı beni. Geç sayılabilecek bir yaşta ortaokulda başlamama rağmen hırsla azimle ve başarılı olma isteğimle birlikte hasbel kader belli bir seviyeye kadar ilerleyebildim. Hatırlıyorum da satranç kitabı bulabilmek için bütün kitapçıları dolaşmış ve Kahraman Olgaç’ın kitaplarını bulabilmiştim ancak. Şimdi yüzlerce kitabın arasında kayboluyorum neredeyse. Büyükusta olmak düşüncesiyle çıktığım bu yolda hayat şartları okul iş derken ancak FM olup Nato