18-21 Aralık tarihleri arasında Ankara’da antrenör çalıştayı yapıldı.
Altyapı antrenörleri olarak baş antrenörümüz Adrian Mikhalcisin’in verdiği eğitime katıldık.
Bu eğitimin kapsamı neydi. Neden böyle bir eğitime ihtiyaç duyuldu biraz bahsetmek istiyorum.
Öncelikle bu çalıştayın AYGEG antrenörlerinin ulusal kamplarda daha doğru ve nitelikli bir eğitim verebilmesine odaklandığını belirtmek isterim.
Yani yaş gruplarında derece yaparak milli takım havuzuna girmiş sporcularımızın doğru eğitilmesi ana gündem maddesini oluşturuyordu.
Burada bir parantez açmak gerekiyor. Bu sporcular gökten zembille önümüze inmediklerinden yetenekli çocukların nasıl doğru eğitilerek ileriye taşınabileceği sorusuda gündemimizi oluşturuyordu bir nevi.
Çalıştaya katılan antrenör arkadaşlarımın hepsi Fide Trainer olmasına rağmen eğitim gibi ciddi bir konuda hele ki yetenekli çocukların eğitimi söz konusu olduğunda her zaman öğrenilecek yeni şeylerin olması gerektiği mantığıyla bu çalıştay düzenlendi.
Ayrıca Kasparovla Anand’la Kramnikle çalışmış onları çalıştırmış bir insandan elbette öğrenilecek muazzam bilgiler olacaktır tabiiki.
Bu çalıştaya sınırlı sayıda eğitmen katılmasına rağmen ülkemizde en az bizler kadar değerli bir çok antrenör arkadaşımın olduğunun bilinciyle onlara ışık tutmak adına bu yazı dizisine başlıyorum.
Bilgi paylaşıldıkça çoğalır.
Bu yazımın konusu taktik öğelerin nasıl doğru şekilde öğretileceği ile ilgilidir.
Taktik bir satranç oyuncusunun vazgeçilmez silahlarındandır.
Bir çok taktik öğeyi öğretmeye başlarız hemen.
Açmaz çatal şiş açarak saldırı ikili saldırı vs birçok taktik tema ile ilgili alıştırmalar yapılır ve öğrencinin taktik görüşü geliştirilmeye çalışılır.
Bu gayet doğal bir süreçtir yanlız zaman ilerledikçe ciddi bir problem ortaya çıkar: derslerde bir hamlede mat iki hamlede mat üç hamlede mat problemlerini çözen öğrenci, taktik temalar ile ilgili soruları bir çırpıda çözen öğrenci turnuva maçlarında bir hamlede iki hamlede matları kaçırmakta ve basit taktik temaları görememektedir.
Bu nasıl mümkün oluyor peki?
Oyun sırasında taktik öğeleri görememek nasıl açıklanabilir.
Her taktik öğe ile ilgili yüzlerce soru çözülmesine rağmen anlaşılması ve öğrenciye öğretilmesi gereken en önemli konu bu taktik öğelerin biribirleriyle sıkı sıkıya bağlı oldukları birbirlerini destekledikleri ve birbirlerinden bağımsız düşünülemeyeceğidir.
En önemlisi de bu taktik öğeler uyumlu bir şekilde kullanılmalıdır.
Bu son cümleyi anlamak ve daha da önemlisi uygulamaya koymak çok zordur.
Bu sebeple Smyslov’un tavsiyesini dikkate almakta fayda var.
Smyslov diyor ki 4 önemli taktik unsura dikkat edersek taktik görüşümüzü geliştirebiliriz
- Şah çekmek
- Açmaz
- Çifte Atak
- Korumasız taşlar (Kareler)
Yukarıda sade şekliyle yazdığım unsurlar göründüğü kadar basit değildir.
Yukarıdaki oyun Smyslov-Grigorian 1976 partisinden alınmıştır. Sıra siyahta ve siyahlar e5 hamlesi ile merkezdeki attan kurtulmak istiyorlar.
Smyslov şah çekmenin gücüne büyük önem veriyordu çünkü zorlayıcı olduğu için.
Aşağıdaki pozisyon Koskela-Kardelen Cemhan 2014 Norveç Olimpiyatı
Beyaz son hamlesinde Vb8 oynayarak açmazdaki fili tehdit ediyor ancak aynı zamanda kendi vezirinide korumasız bırakıyor. Smyslovun neden önce şah çekme hamlelerinin gücüne önem verdiğini bu örnekte göreceğiz. Siyah 1…Fc6 2.Vxf8 Kxg2 3.Şh1 Kg3 açarak şah çekiyor ve 4.Ke4 hamlesinden sonra kaybediyor.Şimdi pozisyona tekrar geri dönelim.
Şah çekmenin gücünü vurgulamalıyız. Tabiiki olur olmaz şah çekme hamlelerinden bahsetmiyorum taktik öğelerin birbiriyle uyumlu kullanılmasını sağlamak açısından ve zorlayıcı olması açısından şah çekmek önemlidir. Son olarakta Botvinnik’in önerisiyle konuyu kapatıyorum. Botvinnik diyor ki taktik öğeleri görmekte zorlanıyorsanız klasik oyunları inceleyin. Botvinnik’in Smyslov’un Capablanca‘nın Rubinstein’in vs oyunlarında bu taktik öğeler en sade ve en anlaşılır şekilde bulunmaktadır.
Satranç Okulu tarafından hazırlanan 26 cd’lik Turnuva Seti ile turnuvalara hazırlanmanız artık çok kolay. Bu sette hem oyunortasına yönelik daha kapsamlı dersler alacak hem de açılış cd’leri ile rakiplerinize karşı daha hazırlıklı olacaksınız. Sette Ustalar Nasıl Kazanıyor 1-2-3-4-5, İspanyol Açılışı, Caro Kann Savunması, Açık Açılışlar 1-2 ve daha pek çok cd var. Bu seti indirimli olarak almanız mümkün.
